Υποχρεωτική η διαμεσολάβηση σε ιδιωτικές διαφορές

Δάνεισα χρήματα σε συγγενή/συνέταιρό μου και θέλω να τα πάρω πίσω, χωρίς όμως να τον κυνηγήσω στα δικαστήρια, να χάσουμε χρόνια και να γίνουμε και ρεζίλι… γίνεται; Αυτό το ερώτημα και άλλα παρεμφερή, στη σημερινή Ελλάδα της δημοσιονομικής κρίσης, προκύπτει τακτικά στα δικηγορικά γραφεία. Η απάντηση είναι: Γίνεται με τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης.

Η Διαμεσολάβηση είναι μία νόμιμη διαδικασία (νόμος 4512/2018), που εφαρμόζεται στη χώρα μας και παγκοσμίως στις περισσότερες ιδιωτικές διαφορές: όσοι έχουν όσοι μία διαφορά, που μόλις ξεκινά ή βρίσκεται ήδη στα δικαστήρια, μαζί με τους δικηγόρους τους και ένα διαμεσολαβητή -ειδικό στις διαπραγματεύσεις, την ψυχολογία και το δίκαιο, που βρίσκουν σε κατάλογο του Υπουργείου Δικαιοσύνης- διαπραγματεύονται μία κοινά αποδεκτή λύση στη διαφορά τους.

Η διαδικασία είναι σύντομη καθώς διαρκεί από λίγες ημέρες έως λίγες εβδομάδες, κατά κύριο λόγο προφορική, οι ενδιαφερόμενοι συνδιαμορφώνουν τη λύση και αυτή αποκτά δεσμευτική ισχύ ισότιμη δικαστικής απόφασης (νομικά: εκτελεστότητα) μέσω  απλών και σύντομων βημάτων. Είναι απόρρητη και το περιεχόμενό της δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εκτός αυτής. Ομοίως, οι συμμετέχοντες δεν καταθέτουν για αυτή ως μάρτυρες σε δικαστήριο.

Τα είδη υποθέσεων, στα οποία εφαρμόζεται ήδη στη χώρα μας είναι ενδεικτικά:  μισθώσεις (αστικές ή επαγγελματικές), διαφορές μεταξύ προμηθευομένων και προμηθευτών, διαφορές μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, μεταξύ συνεταίρων, κατασκευαστών και καταναλωτών, ιδιωτικών έργων, διαφορές δήμων με ιδιώτες από ιδιωτικές συμβάσεις,  αποζημιώσεων από δυσφήμιση, οικογενειακές διαφορές, παραποίησης σημάτων, αποζημιώσεων από αυτοκινητικά ατυχήματα, μεταξύ ιατρών και ασθενών ή των συγγενών τους, χρηματιστηριακών συναλλαγών, οφειλών από κοινόχρηστα. Μάλιστα, στις τελευταίες έξι προαναφερόμενες κατηγορίες, καθίσταται από τις 18/10/2018 υποχρεωτικό πρώτο βήμα όταν οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να διεκδικήσουν νομικά τα δικαιώματά τους.

Δεδομένου ότι επιτυχείς είναι περισσότερες από τα 2/3 των διαμεσολαβήσεων, γίνεται κατανοητό πόσο πιο απλή, οικονομική, σύντομη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες των εμπλεκομένων σε διαφορές θα είναι πια η επίλυσή τους.

Πολλά Επιμελητήρια, όπως το Βιοτεχνικό Αθηνών, έχουν δημιουργήσει Κέντρα Διαμεσολάβησης (www.diam-acsmi.gr) για την αξιοποίηση τη διαδικασίας από τα μέλη τους και κάθε Έλληνα πολίτη, επιχειρηματία και δικηγόρο.

Η παρουσία των δικηγόρων είναι υποχρεωτική από το νόμο για την πραγματοποίηση της διαδικασίας και πολλοί εξ αυτών έχουν ήδη εκπαιδευτεί στην εφαρμογή της. Επομένως, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες, επαγγελματίες ή επιχειρηματίες, είναι σκόπιμο να ρωτούν τους δικηγόρους τους αν γνωρίζουν τη διαμεσολάβηση και αν έχουν εκπαιδευτεί να την εφαρμόζουν ως νομικοί τους παραστάτες, δηλαδή συνοδοί και νομικοί σύμβουλοί τους σε αυτή.

Η Διαμεσολάβηση δεν αφαιρεί το δικαίωμα πρόσβασης στα δικαστήρια. Στη μειονότητα των περιπτώσεων όπου δεν επιτυγχάνεται συμφωνία επίλυσης της διαφοράς, τα μέρη αυτής ακολουθούν τη δικαστική οδό.

O Σπύρος  Αντωνέλος είναι Δικηγόρος, Διαμεσολαβητής (2008) – Εταίρος «RESOLVE Διαμεσολαβητές», Εκπαιδευτής, Συγγραφέας, Επισκέπτης Καθηγητής Παν/μίου MEF Κων/πολης και Διευθυντής του Κέντρου Διαμεσολάβησης του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών.

dir.diam@acsmi.gr  / s.antonelos@resolve.gr