Τρίτη 19 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Ο ρεβανσισμός της μνήμης

Ο ρεβανσισμός της μνήμης

Ορισμένες σκέψεις για τον μακρύ και δύσβατο δρόμο της σοσιαλδημοκρατίας και την αρθρογραφία του Νίκου Μαραντζίδη

Ο Νίκος Μαραντζίδης μιλάει στο φάντασμα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη για το πρόσφατο (;) συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης και τους ψηφοφόρους του που έμειναν για πάντα δεξιοί, συντηρητικοί και μοιραίοι. Συγχωρήστε τη λακωνική διατύπωση, αλλά δεν είναι να εκτίθεται κανείς περισσότερο στον φολκλορικό λυρισμό, μέρες που ζούμε.

Ο ιστορικός που μάς παρέδωσε τις «Μικρές Μόσχες» (εκδόσεις Παπαζήση) και το «Γιασασίν μιλλέτ» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) προχώρησε ένα βήμα παραπέρα από τα τελευταία έστω προσχήματα επιστημοσύνης που διατηρούσε στα πρόσφατα άρθρα περί σοσιαλδημοκρατικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως κάθε φορά σε αντίστοιχες περιπτώσεις, μια νέα ανάλυση εκτίθεται στο κριτήριο της διαψευσιμότητας. Από μια κάποια απόσταση, οφείλουμε στον εαυτό μας ορισμένες παρατηρήσεις:

1. Το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα «τιθασευτεί» από το modus operandi της σοσιαλδημοκρατίας παραπέμπεται στις καλένδες, καθώς δεν έχει κλείσει ακόμη ο κύκλος εξουσίας του. Σε κάθε περίπτωση, ο ξενιστής (η σοσδιαλδημοκρατία) πρέπει να αντιπαλέψει με τους ιούς του συστήματος: την πολακική αντιδραστικότητα, την καμενική τοξικότητα, την τσιπρική τακτική που υπακούει στον κανόνα «μεγάλη ταραχή, θαυμάσια κατάσταση».

Αλλά δεν μπορεί ο Μάο -και ο Λένιν- να αποτελούν πυξίδες προς τον εξευρωπαϊσμό. Εκτός από τη μακροοικονομία, τα τραύματα που έχουν συσσωρευτεί στην παιδεία και τον πολιτισμό τα τελευταία οκτώ χρόνια θα αποδειχθούν κρίσιμα για την επιστροφή στην «κανονικότητα».

2. Από ποια μεταφυσική επιταγή προκύπτει η ανάγκη να ξεχαστούν τα παλαιά πάθη και να μηδενίσει το αντιμνημονιακό κοντέρ; Η ιστορική προσέγγιση, στην οποία σίγουρα ομνύει ο Ν. Μαραντζίδης, ταυτίζεται μάλλον με το εβραϊκής εμπνεύσεως αξίωμα: «Συγχωρώ, αλλά δεν ξεχνώ».

Πάντως δεν συγχέω τις δύο έννοιες, όπως στη διατύπωση «Στην πολιτική, όπως και στη ζωή, πρέπει “να ξεχνάμε”, δηλαδή να “συγχωρούμε” ή έστω να “σχετικοποιούμε” το παρελθόν» (protagon.gr, 9/5). Δική του, άλλωστε, είναι μια πρόσφατη υπενθύμιση την οποία υπογράφει με τον Στάθη Καλύβα: «Στη βάση αυτή (σ.σ.: της διάδοσης εμφυλιοπολεμικών ψυχώσεων και φανατικής πολιτικής συνθηματολογίας) στη ρίχθηκε και αναπτύχθηκε η απλουστευτική αντιμνημονιακή ρητορική των τελευταίων ετών που χρησιμοποίησε το κυρίαρχο αφήγημα για τη δεκαετία του ’40 προκειμένου να περιγράψει άσχετες με την περίοδο αυτή καταστάσεις.

Αρκεί να σημειώσει κανείς την ευρύτατη διάδοση της φρασεολογίας του τύπου “κυβέρνηση δωσιλόγων”, “Κουίσλινγκ”, “Τσολάκογλου” κλπ. καθώς και την ταύτιση της σημερινής Γερμανίας με τη ναζιστική της εκδοχή. Στο αφήγημα αυτό στηρίχθηκε εν πολλοίς και η άνοδος συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων που επένδυσαν σε αυτό τον παραπλανητικό και ιστορικά ψευδεπίγραφο αλλά πολιτικά κερδοφόρο ρεβανσισμό της μνήμης. Την πρακτική αυτή ακολούθησε συστηματικά η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και εξίσου χαρακτηριστικές υπήρξαν οι διακηρύξεις στελεχών του για “ορισμένους πολιτικούς και δημοσιογράφους που θυμίζουν μαυραγορίτες της Κατοχής” […]

Η ικανότητα μιας κοινωνίας να προσεγγίζει κριτικά και νηφάλια το παρελθόν της είναι δείκτης της ποιότητας της παιδείας και του επιπέδου ανάπτυξής της, καθώς και εγγύηση για το δημοκρατικό μέλλον της» («Εμφύλια πάθη», νέα εμπλουτισμένη έκδοση, Μεταίχμιο, 2016).

3. Προκαλεί τουλάχιστον απορία η περιγραφή των δεξιών ψηφοφόρων σαν μονοδιάστατων ατόμων που έχουν εγκλωβιστεί στο συντηρητισμό παρά τις απέλπιδες προσπάθειες του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να τους έλξει προς τον κεντρώο φιλελευθερισμό.

Η απορία μάλιστα είναι μεγαλύτερη καθώς η περιγραφή προέρχεται από έναν καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης, που σίγουρα πιστεύει ακόμη στις αντιφάσεις των ψηφοφόρων και όχι σε παγιωμένους μέσα στην ιστορία ανθρωπολογικούς τύπους. Δεν προέρχεται, για παράδειγμα, από έναν πολιτικά φορτισμένο αναλυτή που ρίχνει στην αγορά το σχήμα «προοδευτικοί εναντίον συντηρητικών πολιτών» – κάτι που θα ταίριαζε, δηλαδή, με τον προπαγανδιστικό λόγο του πρωθυπουργού, όπως διαφαίνεται και από την αναφορά στη βία κατά του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη.

4. Για να πάρει το όνειρο του Ν. Μαραντζίδη εκδίκηση χρειάζεται να συναινέσουν όλες οι πλευρές. Διαφορετικά είναι εξόχως προβληματικό να καλείς την αξιωματική αντιπολίτευση να ξεχάσει τις κατηγορίες για «δωσιλογισμό» την ίδια στιγμή που ο πρωθυπουργός επαναφέρει στη ρητορική τους «Γκοτζαμάνηδες» και το «συμπαγές, σκοτεινό μέτωπο» της αντιπολίτευσης.

Πριν ξεχαστεί πάντως ο «ιστορικά ψευδεπίγραφος ρεβανσισμός της μνήμης» θα πρέπει να ξεχαστεί με κάποιον τρόπο μια ανακοίνωση πολύ πιο πρόσφατη: «Στη Λέσβο πράγματι υπάρχουν αστυνομικές δυνάμεις…

Ωστόσο οι διμοιρίες σε καμία περίπτωση δεν είναι όσες και οι offshore της κας Μαρέβας Μητσοτάκη». Τέλος, πριν σβήσουμε όλοι μαζί από τα τεφτέρια μας τις φορές που εκτοξεύτηκε η κραυγή περί «γερμανοτσολιάδων» θα πρέπει να σβήσει κάποιος κάτι πολύ πιο πρόσφατο: «Δεν είναι απλώς σκουπιδότοπος ο ΔΟΛ. Συστοιχία χημικού και βιολογικού πολέμου είναι. Πυροβολαρχία θανάτου –της δημοσιογραφίας, της αλήθειας, της προσωπικότητας αθώων, της ενημέρωσης του πολίτη. Ούτε στην Κατοχή τέτοιο έρεβος».

Με άλλα λόγια, προσδεθείτε, ο δρόμος προς τη σοσιαλδημοκρατία θα έχει αναταράξεις. Βρισκόμαστε ακόμη στην Κατοχή…

Sports in

Ο Κέιν δεν έχει αντίπαλο στη μάχη για το «Χρυσό Παπούτσι»

Ο Χάρι Κέϊν είναι στην κορυφή της λίστας των κορυφαίων σκόρερ στα γήπεδα της Ευρώπης – Τέταρτος ο Βαγγέλης Παυλίδης

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024