«Σημαιοφόρος» στο Θέατρο 104

Μετά την βράβευσή της με το Βραβείο Ένωσης Ελλήνων Κριτικών ως «πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης (2013-2014)» η θεατρική ομάδα Ubuntu επιστρέφει στα θεατρικά δρώμενα της Αθήνας, παρουσιάζοντας επί σκηνής για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τις 21 Απριλίου στο Θέατρο 104 το νεανικό αριστούργημα του Rainer Maria Rilke «Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε».

Το δημοφιλέστερο έργο του Rilke – «ένα πεζό μολυσμένο από στίχους» όπως ο ίδιος ο ποιητής το χαρακτήριζε – γραμμένο το 1906, με αφορμή τον θάνατο στο πεδίο της μάχης ενός μακρινού προγόνου του ποιητή, μας αφηγείται μια λυρική ιστορία ενηλικίωσης και ηρωισμού, μια πορεία από τον φόβο στη γενναιότητα, θέτοντας σε διαπραγμάτευση την έννοια του «ήρωα».

Το 1662, ο δεκαοχτάχρονος ιππότης Χριστόφορος Ρίλκε οδεύει προς το μέτωπο, ενάντια σε έναν εχθρό που δεν ξέρει, μην ξέροντας όμως ούτε ο ίδιος ποιος είναι. Καλπάζοντας «πάνω από σκοτωμένους χωρικούς», σε ένα ζοφερό τοπίο, μέσα σε καπνούς και συντρίμμια, θα ψάξει να βρει γύρω του την ομορφιά για να αντισταθμίσει την ασχήμια και τη βιαιότητα του πολέμου. Στο τέλος όμως, ο σημαιοφόρος – πια – Χριστόφορος Ρίλκε, θα πέσει νεκρός και θα είναι σαν να κάηκε από την ίδια αυτή φλόγα για ζωή που φούντωνε μέσα του. Μόνος του. Ένας διάττων αστήρ.

Ήταν λοιπόν αυτός ο θάνατος ηρωικός; Γνώριζε ο ίδιος ότι πέθαινε ως ήρωας; Τι μας κάνει να χαρακτηρίσουμε μια πράξη ηρωική; Το μέγεθός της; Η συνάρτησή της από το κοινωνικό όφελος; Κι αν αυτά τα ερωτήματα φαίνεται να έχουν εύκολα απάντηση σε μια μεσαιωνική ιστορία, πως θα μπορούσαν να απαντηθούν σήμερα;

Πιστή στην θεατρική απόδοση μεγάλων λογοτεχνικών έργων και την αφηγηματικότητα, όπως στις προηγούμενες δουλειές της («Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ» – Bios, «Διαβολιάδα» του Μιχαήλ Μπουλγκάκωφ» – Bios), και εισάγοντας για πρώτη φορά στοιχεία του θεάτρου – ντοκουμέντου, η ομάδα UBUNTU θα επιχειρήσει μια επί σκηνής ανασύσταση όσων συνειδητά ο Ρίλκε δεν άρθρωσε στις 26 στροφές – εικόνες του ποιήματός του: μαρτυρίες επιζώντων πολέμου θα δημιουργήσουν το τοπίο μέσα στο οποίο, δύο ηθοποιοί – αφηγητές θα ερμηνεύσουν το ποίημα, ενώ συνεντεύξεις και αποσπάσματα από βιογραφίες σημερινών «ηρώων» θα προσπαθήσουν να ανοίξουν διάλογο της ιστορίας του τότε με την ζωή του σήμερα.

Γιατί τελικά, αν «έναυσμα του ηρωισμού είναι η Δυσχέρεια» και ήρωας αυτός που «ανατρέπει τους εις βάρος του συσχετισμούς χωρίς ο ίδιος να καθίσταται φορέας του υπερφυσικού», ποιος από μας σήμερα θα μπορούσε να είναι σημαιοφόρος; Υπερασπιζόμενος τι; Και ενάντια σε τι;